İstikbal Bizi Okumayacak, Bunu Biliyoruz, Buna Seviniyoruz

by phronesis


08 Haziran 2021 22:53


Gelecekte yaşamanın gerçek tarzı ekseriya pek yanlış anlaşılıyor; edebiyatta ölümsüzlüğün, gelecek nesiller tarafından okunmaktan ibaret olduğu sanılıyor. Bu, vazgeçilmezi gereken bir hayaldir. İstikbal bizi okumayacak, bunu biliyoruz, buna seviniyoruz, ve geleceği bundan dolayı tebrik ederiz. Fakat biz olayları nazarı itibara alma tarzını ilerletmiş olacağız, geleceği bizi okumaya ihtiyaç duymamaya götürmüş olacağız, bilginin dünya kadar mükemmel bir hale geldiği ve yaratanla yaratılanın birliğinin tesbit edilmesiyle Allahın tam olacağı günü öne almış olacağız. İlerlemeyi tacil etmekle ölümümüzü tacil ediyoruz. Bizler, ifade tarzlarından ve üslubun klasik olmasından dolayı okunan yazarlar değiliz; bizler mütefekkiriz ve bizlerin tefekkürü bilimsel bir olaydır. Newton'ın, Lavoiser'nin, Euler'in eserleri hala okunuyor mu? Bununla beraber, onların adları kadar insanlığın malı olmuş adlar var mıdır? Onların kitapları birer olaydır; onlar, bilimin gelişmesi serisinde yerlerini almışlardır; bunu yaptıktan sonra vazifeleri bitmiştir.


Ernest Renan (Bilimin Geleceği I)